Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010

Εστιάζοντας στο αδιέξοδο

Στην ελληνική πολιτική σκηνή, και κατά προέκταση στην ευρύτερη κοινωνία, υπάρχουν δύο ειδών άνθρωποι. Αυτοί που κάθονται όλη την ώρα στον καναπέ τους και αναπλάθουν συντηρητικές ιδέες, αυξάνοντας συνεχώς την εντροπία της μιζέριας, και αυτοί που έχουν όρεξη για δουλειά, κινητοποιούνται, προωθούν θετικές και προοδευτικές ιδέες και προσπαθούν να ξεκολλήσουν τους υπόλοιπους από την ματαιοπονία τους. Είναι περιττό βέβαια να αναφερθεί ότι η αναλογία αυτών των δύο κατηγοριών είναι συντριπτικά υπέρ των πρώτων. Εξ’ ου και η συνολική κατάσταση της χώρας.

Η απαισιοδοξία και η ματαιοπονία δεν είναι απαραίτητα αρνητικά στοιχεία, όταν αναδύονται αυθόρμητα για μικρά χρονικά διαστήματα. Κατά κανόνα, η απαισιοδοξία είναι αυτή που εμπνέει την επερχόμενη αισιοδοξία, ώστε τελικά να αρχίσουν να γίνονται πράγματα προς κάποια κατεύθυνση. Όταν όμως η απαισιοδοξία ριζώνει βαθιά στη συνείδηση μίας ολόκληρης κοινωνίας, και αρχίζει να λαμβάνει χαρακτηριστικά μιζέριας, το σίγουρο είναι ότι κανένα θετικό αποτέλεσμα δεν μπορεί να υπάρξει. Δημιουργείται ένα τεράστιο αδιέξοδο και ολόκληρη η κοινωνία, αργά και σταθερά, κατευθύνεται μαγνητισμένη προς αυτό.

Έχει ακουστεί πολλές φορές ότι η παρούσα κρίση είναι μία μεγάλη ευκαιρία αναγέννησης ολόκληρης της χώρας. Αυτή τη στιγμή βιώνουμε ίσως τη μεγαλύτερη σύγκρουση νοοτροπιών που γνώρισε ποτέ η Ελλάδα στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Κατεστημένα που είχαν εδραιωθεί στην συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας ταράζονται δυνατά με σοβαρές αιτιάσεις για ριζικές αλλαγές. Παρασιτικές ομάδες ολόκληρου του Κράτους, καλούνται να αφήσουν τον κομιστή που ξεζουμίζουν εδώ και 30 χρόνια και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Τα παραδοσιακά κόμματα της Αριστεράς και της Δεξιάς αποσυντίθενται και μετουσιώνονται σε νέους πολιτικούς σχηματισμούς με διαφορετικά καταστατικά και προσεγγίσεις. Μέσα σε λίγους μήνες, πραγματοποιούνται δεκάδες μεταρρυθμίσεις που δεν κατάφεραν να εφαρμόσουν κυβερνήσεις των προηγούμενων δεκαετιών. Μέσα στην ίδια την κυβέρνηση, το βαθύ ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να υψώσει ανάστημα και σε αρκετές περιπτώσεις καθυστερεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Η μάχη μεταξύ συντηρητισμού και προόδου είναι συνεχής και την τελευταία περίοδο εντείνεται.

Τι θα βγει από όλη αυτή την ιστορία; Δεν γνωρίζω. Δεν υπάρχει σαφές προβάδισμα κάποιας τάσης. Όπως η αποχή στις πρόσφατες εκλογές δεν ανέδειξε κάποιο σαφές κοινωνικό μήνυμα (πέρα από την υποκειμενική αντίληψη του καθενός), έτσι και η σημερινή σύγχυση δεν είναι εύκολο να δείξει με σαφή τρόπο την οποιαδήποτε κατεύθυνση. Γιατί, περί σύγχυσης πρόκειται. Σύγχυση για το είδος του Κράτους και της οικονομίας που θέλουμε, σύγχυση για τα όρια μεταξύ προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης, σύγχυση για την επιλογή μεταξύ ατομικισμού και συλλογικής προσπάθειας.

Η σύγχυση μπορεί να οδηγήσει σε έμπρακτη ανάπτυξη και πρόοδο εφόσον καταστήσει σαφείς τους λόγους που η χώρα οδηγήθηκε στην οικονομική και κοινωνική κρίση, στη συνείδηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Διαφορετικά, εφόσον επιμηκυνθεί η διάρκειά της, υπάρχει ο κίνδυνος μίας απότομης στροφής της κοινωνίας προς την εσωστρέφεια και τον υπερσυντηρητισμό. Το έχει διδάξει και η ιστορία άλλωστε. Οι συνεχιζόμενες οικονομικές κρίσεις σε κοινωνίες χωρίς στόχους και διεξόδους, αναπόφευκτα οδηγούν σε έναν γενικευμένο συντηρητισμό που με τη σειρά του επιφέρει ολοκληρωτικά ή φασιστικά καθεστώτα. Ποιος θα φανταζόταν άλλωστε, ότι οι απόψεις του υπερσυντηρητικού Nigel Farage και του συνομωσιολόγου Alex Jones σχετικά με την κρίση της Ελλάδας θα ήταν από τις πιο δημοφιλείς, ανάμεσα στα βιντεάκια και τα άρθρα που ανακυκλώνονται στο ελληνικό διαδίκτυο;

Σχεδόν ένα χρόνο τώρα, η κοινωνία αναλώνεται ακόμα στο ξεκατίνιασμα του μνημονίου, αντί να εστιάζει στους τρόπους με τους οποίους θα βγούμε από την κρίση το συντομότερο δυνατόν. Το 2011 αναμένεται να είναι η χρονιά με την βαθύτερη ύφεση, πράγμα που σημαίνει εκτόξευση της ανεργίας αλλά και των οικονομικών δυσκολιών ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Εάν συνεχίσουμε με το ίδιο σκεπτικό απαισιοδοξίας, και εστιάζοντας στα αδιέξοδα, αντί να δουλεύουμε πάνω στους τρόπους ανάπτυξης και διεξόδων, ακόμα και μέσα στο 2011 (δηλαδή με τις χειρότερες δυνατές συγκυρίες), τότε εκμηδενίζουμε την οποιαδήποτε προσπάθεια προς κάποια θετική κατεύθυνση. Και σε πολυάσχολες περιόδους όπου το Κράτος έχει μία ατελείωτη λίστα από θέματα που πρέπει να λύσει σε θεσμικό και λειτουργικό επίπεδο, όπου η κυβέρνηση έχει ακόμα αρκετά στάδια αυτοκάθαρσης που πρέπει να διανύσει, και όπου ο πολιτικός κόσμος αναζυμώνεται χωρίς σαφείς κατευθύνσεις, είναι προσωπικό ζήτημα του καθενός να αναλάβει τις ευθύνες του, να αναλογιστεί σε τι είδους χώρα θέλει να ζει, και να πράξει με γνώμονα τις πιθανές διεξόδους από την κρίση. Μόνο έτσι μπορεί η σύγχυση να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένους στόχους με αναπτυξιακή πορεία και συγκεκριμένες έμπρακτες λύσεις. Διαφορετικά, ακόμα και μετά από 4-5 χρόνια όπου η χώρα θα έχει σκάσει με δύναμη στο αδιέξοδο, θα είμαστε ακόμα στους καναπέδες ξεκατινιάζοντας το μνημόνιο, το οποίο θα μείνει στην ιστορία ως ο αόριστος και αόρατος μπαμπούλας που κανείς δεν διάβασε ή κατανόησε ποτέ αλλά για τον οποίο όλοι έχουν πολύ συγκεκριμένη και σαφή άποψη.

Εάν τελικά η Ελλάδα βγει όντως από την κρίση, χάρη στις προοδευτικές της δυνάμεις, αυτό θα σημάνει και την πολυπόθητη ωρίμανσή της ως Κράτος˙ αυτή που αναζητά από την ημέρα της ανεξαρτησίας της πριν περίπου 2 αιώνες και που μέχρι τώρα εμποδιζόταν από την καχυποψία, τη μιζέρια και την ακατάπαυστη αμπελοφιλοσοφία χωρίς έμπρακτα και ουσιώδη αποτελέσματα.


Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2010

Θέμα πίεσης είναι τελικά

Το σκέφτηκα και τελικά την έστειλα την επιστολή στο Υπουργείο Υγείας...

ΑΘΗΝΑ 18/11/2010

ΠΡΟΣ: Γενικό Γραμματέα για θέματα Δημόσιας Υγείας, κ. Αντώνη Δημόπουλο.

Αξιότιμε κ. Δημόπουλε,

Με ιδιαίτερη χαρά, διάβασα την δήλωσή σας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την Πέμπτη 18/11/2010, σχετικά με την αναθεώρηση του αντι-καπνιστικού νόμου, όπου προκειμένου αυτή να αιτιολογηθεί για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια, είπατε: «Δεν περιμέναμε αυτή την τρομερή πίεση από τους καταστηματάρχες».

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την διευκρίνησή σας ότι ουσιαστικά στην Ελλάδα οι Νόμοι του Κράτους δεν υφίστανται για να τηρούνται αλλά για να διαμορφώνονται ανάλογα με τα συμφέροντα μίας οποιασδήποτε ομάδας μετά από σχετικές πιέσεις, δεδομένου ότι ως πολίτης αυτής της χώρας είχα μία εσωτερική συνειδησιακή σύγκρουση που με βασάνιζε χρόνια τώρα.

Ως εκ τούτου, θα ήθελα να σας κοινοποιήσω την πίεση που πρόκειται να ασκήσω εγώ προσωπικά, πλήθος δικυκλιστών, καθώς και ορισμένες εκατοντάδες οδηγών ΤΑΞΙ και λοιπών πιλότων ράλι, προς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, προκειμένου να καταργηθούν οι φωτεινοί σηματοδότες στο εθνικό οδικό δίκτυο. Οι λόγοι είναι σοβαροί, καθώς:

Α) Υπάρχει μία μεγάλη μείωση του τζίρου στα οικονομικά των οδηγών που καίνε βενζίνη ενώ το όχημά τους βρίσκεται ακινητοποιημένο σε κάποιο φανάρι. Ταυτόχρονα αναγκάζονται, από φιλανθρωπική ανάγκη, να ξοδεύουν λεφτά σε καθαριστές τζαμιών, και μικροπωλητές.

Β) Είναι άκρως φασιστικό να παρεμποδίζεται η ελεύθερη μετακίνησή μας σε διασταυρώσεις, ενώ ταυτόχρονα καταπατιέται αυτή η ελευθερία προκειμένου να περάσουν από τη διασταύρωση άλλα οχήματα.

Γ) Οι οδηγοί που πραγματικά σέβονται τα φανάρια και είναι ικανοί να περιμένουν με κόκκινο ακόμα και σε άδειους δρόμους αργά το βράδυ, είναι μία μειοψηφία, και δεν μπορούν να επιβάλλουν τη γνώμη τους στην λαϊκή πλειοψηφία για ανοιχτούς δρόμους χωρίς φανάρια.

Όπως καταλαβαίνετε τα ζητήματα είναι άκρως σοβαρά και γι’ αυτό το λόγο, η πίεσή μας πρόκειται να είναι πολύ μεγάλη. Ακόμα μεγαλύτερη και από αυτή των καταστηματαρχών. Θεωρώ λοιπόν, ότι αυτή η κοινοποίηση, σας δίνει λίγο χρόνο προκειμένου να συμβουλεύσετε τον αρμόδιο Υπουργό για την επικείμενη πίεση που πρόκειται να ασκήσουμε ώστε να αλλάξει ο ΚΟΚ και να καταργηθούν οι φωτεινοί σηματοδότες εντός σύντομου χρονικού διαστήματος.

Με Εκτίμηση,
(Ονοματεπώνυμο, Ιδιότητα)

Υ.Γ. Δυστυχώς δεν βρισκόμαστε κοντά σε προεκλογική περίοδο προκειμένου η πίεσή μου να αποκτήσει αμιγώς εκβιαστικό χαρακτήρα, γι’ αυτό το μέγεθος αυτής θα είναι πολύ μεγάλο εξ΄ αρχής.

Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

Εδώ μεταπολιτευτικό καφενείο

Φέτος, ξέχασα το μνημόσυνο του Βασίλη Ραφαηλίδη, οπότε για να εξιλεωθώ, του κάνω την τιμητική για τη σημερινή μέρα. Άλλωστε, τη δική μου γνώμη την είπα πριν δυο χρόνια. Δεν θα άλλαζα λέξη, ούτε θα διαφωνούσα κάπου από αυτά που γράφει εκείνος.

«Στην πραγματικότητα δεν υπήρξε σοβαρή αντίσταση κατά της χούντας. Η αντίσταση ήταν λίγο ως πολύ πλατωνική, εκτός απ’την ηρωική μεν αλλά δυστυχώς αποτυχημένη απόπειρα του Αλέξανδρου Παναγούλη να σκοτώσει το δικτάτορα. Όλες οι προσπάθειες για οργάνωση ένοπλης αντίστασης έμειναν σχέδια, ενώ οι βομβιστικές ενέργειες κάποιων ζωηρών και ριψοκίνδυνων γίνονταν ερήμην των μεγαλυτέρων σε αριθμό αντιστασιακών οργανώσεων, του ΠΑΜ και του ΠΑΚ. Ούτε το πεπειραμένο ΚΚΕ ενέκρινε την βίαιη εξέγερση, τώρα που και τα αστικά κόμματα θα την επιθυμούσαν πολύ. Τελικά το πράγμα περιορίστηκε σε μία τουριστικού τύπου αντίσταση απ’το εξωτερικό, όπου πρωταγωνιστούσε, όπως και στο κυρίως ειπείν θέατρο, η πληθωρική Μελίνα Μερκούρη, που το έπαιζε Πασιονάρια.

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί η εξέγερση του Πολυτεχνείου ονομάστηκε έπος. Τούτη η αυθόρμητη παθητική αντίσταση στη χούντα έχει μάλλον έναν λυρικό παρά έναν επικό χαρακτήρα. Και η επέλαση των τανκς κατά των νεαρών αόπλων έχει περισσότερη σχέση με γκραν κινιόλ μέσα στη νύχτα παρά με έπος.

... Το «έπος» δημιούργησε εντελώς κατά λάθος μια «ηρωίδα», τη Μαρία Δαμανάκη, της οποίας ο ηρωισμός συνίσταται στην εκφώνηση -από το ραδιόφωνο των φοιτητών- των συνθημάτων και των ανακοινώσεων της συντονιστικής επιτροπής. Πάντως πολλοί είχαν την ευκαιρία να βάλουν υποψηφιότητα για πολιτικοί εκεί μέσα στο Πολυτεχνείο. Για τον Μίμη Ανδρουλάκη, τον Κώστα Λαλιώτη και τον Στέφανο Τζουμάκα, ηγετικά στελέχη της εξέγερσης, ο δρόμος προς τη Βουλή, την πολιτική σκηνή, το πολιτικό παρασκήνιο και την εν γένει ελληνική πολιτική αθλιότητα, ξεκινάει από κει. Πράγμα που σημαίνει πως ίσως για την ανανέωση της ελληνικής πολιτικής ζωής σήμερα, πρέπει ίσως να υπάρξει και ένα δεύτερο πολυτεχνείο, και ένα τρίτο, και ένα τέταρτο, μέχρι που να πέσουν οι πολλές δημοκρατικότατες χούντες που προήλθαν απ'τη διάλυση της μεγάλης χούντας.

Όπως και να'ναι, το έπος του Πολυτεχνείου έγινε ένα ισχυρό αντιστασιακό άλλοθι για κείνους που για εφτά χρόνια λούφαζαν, και ξαφνικά έγιναν αντιστασιακοί εν μια νυκτί, καλά προφυλαγμένοι οι περισσότεροι απ' την πολυκέφαλη μάζα που τους περιέβαλλε πανταχόθεν...»


Από την «Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους», του Βασίλη Ραφαηλίδη. (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)


Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2010

Εκλογές: το ρεζουμέ

Εύκολο ψάρι ο νεοέλληνας. Σκάει στην αρχή η αντιπολίτευση, απ’ τα δεξιά και τα αριστερά, και του θέτει το ψευδοδίλημμα : Μνημόνιο ή αντι-μνημόνιο. Και ξαφνικά οι αυτοδιοικητικές εκλογές μετατρέπονται σε μία ανούσια αντιπαράθεση για κάτι εκτός του φάσματός τους. «Τσιμπάει» ακόμα και ο πρωθυπουργός, και θέτει το δικό του δίλημμα. Ψήφο στους κυβερνητικούς σχηματισμούς ή πρόωρες εκλογές. Και τσιμπάει ολόκληρη η Ελλάδα. Μέσα σε λίγες ημέρες οι Έλληνες αισθάνθηκαν ότι εκβιάζονται και ξαφνικά το σημαντικότερο δικαίωμα που τους εξασφαλίζει μία Δημοκρατία μετατρέπεται σε βαρίδι.

Τα άκουσα και από δικούς μου ανθρώπους. «Δεν θα δώσω τη χαρά στο τάδε κόμμα να προσμετρήσει την ψήφο μου στο δυναμικό του». Άνθρωποι, νέοι κατά κανόνα, που λειτουργούν ακόμα υπό το πρίσμα της ποδοσφαιροποιημένης πολιτικής. Αυτής που έχει ρημάξει τον τόπο τα τελευταία 30 χρόνια. Οι ψηφοφόροι «τσίμπησαν» και στις σημαντικότερες αυτοδιοικητικές εκλογές της χώρας, αναμετρήθηκαν τελικά ιδέες άσχετες με την τοπική αυτοδιοίκηση.

Οι εποχές όμως αλλάζουν. Το ίδιο και οι ανάγκες, αλλά και οι συνειδήσεις. Και αυτές οι εκλογές στην ουσία ανέδειξαν δυο δυναμικές. Η μία, και πλειοψηφούσα, αυτή της απάθειας, της ισοπέδωσης, της μιζέριας και της αδιαφορίας, που εκφράστηκε με την κατά συνείδηση αποχή.

Ας πούμε ότι ήσουν στους ευσυνείδητα απέχοντες. Εσύ προσωπικά χάρηκες με τον τρόπο που εκλήφθηκε το μήνυμά σου από τα κόμματα; Αισθάνθηκες δικαιωμένος συνειδησιακά όταν ο κάθε τελειωμένος πολιτικός έβγαινε στο γυαλί και εξηγούσε σε δημοσιογράφους και στο τηλεοπτικό κοινό τι σημαίνει για ολόκληρη την κοινωνία και τη χώρα η δική σου αποχή; Σε τίμησε ο τρόπος που τελικά το κάθε κόμμα προσμέτρησε την αποχή σου στην δική του δυναμική; Πώς σου φάνηκε το γεγονός ότι ξαφνικά έγινες ταυτόχρονα νεοδημοκράτης, πασόκος, κουκουές, αριστερός και ακροδεξιός;

Γιατί στο τέλος, αυτό που μένει, και που έχουν μαλλιάσει τα δάχτυλά μου να γράφουν μέρες τώρα, είναι ότι κάποιοι άνθρωποι αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, και κάποιοι άλλοι αποχωρούν. Καλό είναι το οποιοδήποτε κοινωνικό μήνυμα που περνάει στους νέους ιθύνοντες να είναι ρεαλιστικό και με όρους πρακτικούς. Δηλαδή με την ψήφο, και όχι με ένα laptop στον καναπέ όπου ο καθένας λέει το μακρύ και το κοντό του, που τελικά το παίρνει ο κάθε πολιτικός ή δημοσιογράφος και το παραποιεί κατά το δοκούν.

Η άλλη δυναμική που αναδείχθηκε δειλά δειλά, ακόμα και με ένα μικρό ποσοστό επί του συνολικού εκλογικού σώματος, απέδειξε ότι ορισμένοι δεν χάνουν την ελπίδα και την αισιοδοξία τους, και δεν παραιτούνται μπροστά στον σκοταδισμό, τον συντηρητισμό, την κομματική αλαζονεία και την ισοπέδωση. Είναι η δυναμική που απέδειξε ότι δεν εκβιάζεται ούτε από λαϊκιστές πολιτικούς, ούτε από τον όχλο, ούτε από παπάδες, ούτε από την ευρύτερη μιζέρια του «κάθομαι στον καναπέ και περιμένω το μάννα εξ ουρανού».

Οι νίκες Καμίνη – Μπουτάρη στους δύο μεγάλους Δήμους της χώρας, σηματοδοτούν τα αποτελέσματα που μπορεί να αποφέρει η συσπείρωση προοδευτικών δυνάμεων, σε υπερκομματικό επίπεδο, κρίνοντας τον υποψήφιο ως άνθρωπο και όχι ως κομματική επιλογή. Ασχέτως του τί διατυμπανίζει το ΠΑΣΟΚ, οι συγκεκριμένες δύο μεγάλες νίκες ανέδειξαν εκείνο το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας που σκέφτεται και δρα με βάση τις ικανότητες ενός ανθρώπου και όχι του κομματικού του καπελώματος. Σε αντίθεση με τον όχλο που θα επιθυμούσε μία διάλυση της χώρας ως λύση από το πολιτικό αδιέξοδο, η νίκη Καμίνη – Μπουτάρη, προτείνει μία σύγχρονη λύση που μπορεί να λειτουργήσει παραδειγματικά για μελλοντικές υποψηφιότητες, όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο.


Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010

Intermission #38 (νικ-ΗΤΤΑ edition)

Αυτή την Κυριακή απέχουμε όλοι από τις εκλογές. Αφήνουμε τον Νικήτα να αποτελειώσει την Αθήνα μια για πάντα.


Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010

Καλά κρασά

Έχουμε το παρακάτω σύστημα εξισώσεων:
  • Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, η αποχή σημαίνει αδιαφορία μεν, αλλά όχι και αντικυβερνητική ψήφος. Άρα στην ουσία το ΠΑΣΟΚ είναι έτοιμο να κυβερνήσει με ακόμα ισχυρότερη λαϊκή εντολή.
  • Σύμφωνα με τη ΝΔ, η αποχή σημαίνει αντιμνημονιακή ψήφος κατά της κυβέρνησης. Άρα η ΝΔ στην ουσία πήρε 70%. (Υποθέτω είναι το ίδιο μοντέλο μαθηματικών με το οποίο η ΝΔ θα μηδενίσει το έλλειμμα της χώρας μέσα σε ένα χρόνο).
  • Σύμφωνα με το ΚΚΕ, αποχή σημαίνει απαξίωση των δύο κομμάτων. Άρα το ΚΚΕ στην ουσία πήρε 50% και στις επόμενες βουλευτικές είναι έτοιμο να κυβερνήσει.
  • Σύμφωνα με το ΛΑΟΣ, ο ελληνικός λαός δε γουστάρει δημοκρατία, οπότε γιατί να μην βγουν τα τανκς στους δρόμους μία ώρα αρχύτερα;
  • Σύμφωνα με τον κ. Δημαρά, ο αγώνας τώρα ξεκινάει.
  • Σύμφωνα με τους απέχοντες, η αποχή «έτριξε τα δόντια» στο πολιτικό σύστημα, οπότε μπορούν να συνεχίσουν να πίνουν τη ιδεολογική φραπεδούμπα τους, στον επαναστατικό καναπέ τους, με πεντακάθαρη συνείδηση.
  • Και φυσικά από το πολύ «τρίξιμο» των δοντιών, ο κ. Μιχαλολιάκος της Χρυσής Αυγής κερδίζει επάξια μία έδρα στο Δημοτικό Συμβούλιο των Αθηνών, με πραγματικό ποσοστό 2,25%. Οι «αγανακτισμένοι κάτοικοι» του Αγ. Παντελεήμονα θα έχουν πλέον επίσημο εκπρόσωπο στον Δήμο.
Να λυθεί το παραπάνω σύστημα εξισώσεων ως προς τις πραγματικές ανάγκες της χώρας.

Εικόνα 1. Σχηματική απεικόνιση της ελληνικής κοινωνίας, όπως αυτή διαμορφώνεται στις 8.11.2010.

Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010

Η αβάσταχτη ελαφρότητα της αποχής

Χθες έγραψα στο facebook το εξής status:

"Αγαπητοί απέχοντες. Ευχαριστούμε που για άλλη μία φορά μας δίνετε το ελεύθερο να ψηφίσουμε εμείς για εσάς και να αναδείξουμε τα λαμόγια που θέλουμε χωρίς δυσκολία. Με ιδιαίτερη εκτίμηση, τα λαμόγια ψηφοφόροι".

Φυσικά, όπως αναμενόταν ξεκίνησαν τα σχόλια. Κάποια θετικά και κάποια αρνητικά. Από την αρχή της εμφάνισης των πρώτων αρνητικών σχολίων, ξεκαθάρισα ότι το ζήτημα της αποχής στις εκλογές είναι καθαρά μαθηματικό, όπως άλλωστε έχω εξηγήσει και εδώ. Δηλαδή, ανεξάρτητα από την άποψη που έχει ο καθένας μας για την πολιτική, τους υποψήφιους, το εκλογικό σύστημα, την ποιότητα της Δημοκρατίας μας, κλπ, η σκληρή πραγματικότητα στην καταμέτρηση των ψήφων και την ανάδειξη του νικητή, δεν παύει να είναι καθαρά μαθηματική.

Μπήκα μάλιστα και στον κόπο να εξηγήσω την μαθηματική υπόσταση, με το εξής παράδειγμα:

"Το 100% σε ένα εκλογικό σώμα που ψηφίζουν όλοι ανταποκρίνεται στο 100% των ψηφισάντων. Το 100% σε ένα εκλογικό σώμα που ψηφίζει το 70%, ανταποκρίνεται στο 70% των ψηφισάντων. Άρα αν ο πρώτος (πχ ο Κακλαμάνης), έπαιρνε 30% με όλο το εκλογικό σώμα να συμμετέχει, με 30% αποχή θα πάρει τελικά 30*(100/70)% = 42,85%"

Υπέθεσα ότι εκεί θα έληγαν όλες οι παρερμηνείες. Όχι για να βγω εγώ από πάνω όντας ο δικαιωμένος, αλλά απλά για να γίνει κατανοητό το «μαθηματικό» επιχείρημα. Στη συνέχεια, ανέβασα και έναν σύνδεσμο από το ιστολόγιο του Αλεξάκου, από το οποίο αντιγράφω τα εξής:

* * *
ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2006
εγγεγραμένοι 514,114
ψήφισαν 297,004
Κακλαμάνης 126,877
Σκανδαλίδης 79,463
Τσίπρας 28,964
Χαλβατζής 24,169

Συμπεράσματα:
1. Η αποχή ήταν 48%
2. Ο νυν δήμαρχος έχει ψηφιστεί από το 25% των εγγεγραμένων.

Ερωτήσεις:
- Πόσοι από εμάς δεν ψήφισαν;
- Πόσοι από εμάς ακούσαμε χαμογελώντας κάποιον φίλο/συγγενή να λέει "δεν ψηφίζω".

Οι ευθύνες για το Δεντροκτόνο δήμαρχο βαραίνουν περισσότερο αυτούς που ΔΕΝ ψήφισαν παρά αυτούς που έκαναν την ατυχέστατη επιλογή.

* * *

Οι φωνές όμως δεν σώπασαν. Τουναντίον εντάθηκαν ακόμα περισσότερο. Άρχισαν για άλλη μια φορά τα περί μη συμμετοχής στο τσίρκο, την ξεφτιλισμένη και πουλημένη δημοκρατία που έχουμε, το καθαρό κούτελο στην κοινωνία που θα έχει ο απέχων, και γενικώς ένα σωρό ιδεολογικές τοποθετήσεις.

Προσωπικά, δεν έχω πρόβλημα με την έκφραση της ιδεολογίας του καθενός. Πόσο μάλλον όταν το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής με βρίσκει σύμφωνο. Εκεί που αρχίζω να έχω πρόβλημα είναι η έλλειψη συνεννόησης στα στοιχειώδη. Όταν λες δηλαδή σε κάποιον ότι 1 + 1 = 2, και αυτός σου απαντάει: «Όχι! 1 + 1 = όλοι οι υποψήφιοι είναι καραγκιόζηδες και πουλημένοι».

Βέβαια, δε νομίζω ότι εκπλήσσεται κανείς από τις ad hoc τοποθετήσεις σε διάφορα θέματα που αναρτώνται στο διαδίκτυο, όπου ο σχολιασμός είναι ελεύθερος για κάθε περαστικό, όπως θα έπρεπε να είναι άλλωστε. Αλλά όπως και να το κάνουμε, εμένα προσωπικά με ενοχλεί ακόμα περισσότερο όταν σε περιστάσεις που απαιτούν λίγο μεγαλύτερη σοβαρότητα, ορισμένοι προτιμούν να προτάσσουν την εξυπνακίστικη ψωροπερηφάνια τους, παρά να ξοδέψουν ένα λεπτό παραπάνω και να σκεφτούν λογικά. Στην τελική όλοι οι διάλογοι που έχουν προοπτική να εξελιχθούν σε κάτι πιο θετικό ή δημιουργικό στην Ελλάδα, εκεί σταματάνε˙ στην ψωροπερηφάνια του καθενός, που μπορεί να λέει κάποια σωστά πράγματα αλλά πάνω στην ισοπέδωσή του δεν αφήνει περιθώρια για να προχωρήσει ο διάλογος προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Και αύριο ή σε μία εβδομάδα, θα εκνευριστώ ακόμα περισσότερο όταν τις θέσεις εξουσίας σε Δήμους και Περιφέρειες θα τις καταλάβουν άτομα όπως ο Κακλαμάνης, ο Κιλικίας, ο Ψωμιάδης και ο Γκιουλέκας. Όχι επειδή θα αποδειχτεί για άλλη μια φορά πόσο για τα μπάζα είμαστε ως λαός αλλά επειδή αυτοί που θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά, προτίμησαν να κάτσουν στον καναπέ τους και να πουλάνε ιδεολογία σε μία από τις πιο κρίσιμες στιγμές της μεταπολίτευσης. Και βέβαια δεν θα εκπλαγώ αν μετά τις εκλογές, τα ίδια άτομα συνεχίσουν να ασκούν κριτική για την κατάντια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης αλλά και του γνωστού σάπιου πολιτικού συστήματος.

Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010

Οι θεμελιώδεις νόμοι της ανθρώπινης βλακείας

Υπάρχουν κάποια βιβλία που αναπόφευκτα σε οδηγούν σε νέους δρόμους συνειδητοποίησης της πραγματικότητας. Κυρίως όταν έχεις σχηματίσει από μόνος σου μία αντίληψη για ένα θέμα αλλά με διάφορα σκόρπια κομμάτια εδώ και κει, και ξαφνικά διαβάζεις ένα κείμενο που δένει τα κομμάτια μαζί. Ένα τέτοιο βιβλίο είναι και το «Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας» του Carlo M. Cipolla*, το οποίο σε κάποια φάση της ζωής μου, ήρθε να βάλει στη θέση τους διάφορες σκόρπιες σκέψεις που είχα σχετικά με έναν από τους μεγαλύτερους χαοτικούς παράγοντες του σύμπαντος· την ανθρώπινη βλακεία.

Ως έννοια, της έχουν αποδοθεί πολλοί και διάφοροι ορισμοί. Αρκετοί μάλιστα από αυτούς δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι η βλακεία συσχετίζεται με τον δείκτη νοημοσύνης ή το μορφωτικό επίπεδο ενός ανθρώπου. Στην πραγματικότητα όμως, ο σαφέστερος ορισμός δίνεται από τον Cipolla στον Τρίτο Θεμελιώδη Νόμο της Ανθρώπινης Βλακείας (βλ. παρακάτω) ως εξής:

«Ένα ηλίθιο άτομο είναι ένα πρόσωπο που προκαλεί ζημιά σε ένα άλλο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων χωρίς ταυτόχρονα να εξασφαλίζει κάποιο πλεονέκτημα για το ίδιο· πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο υφίσταται μίαν απώλεια».

Έχοντας αυτό κατά νου, μπορούμε να προχωρήσουμε σε μία ανάλυση προκειμένου να καταλήξουμε σε ένα σύνολο νόμων, όπως αυτοί διατυπώθηκαν από τον Cipolla, που ενδεχομένως να εντάσσονται στο ίδιο επίπεδο με την «Ενοποιημένη Θεωρία των Παντών», όταν αυτή ανακαλυφθεί κάποια στιγμή από τους Φυσικούς. Τους 5 Θεμελιώδεις Νόμους της Ανθρώπινης Βλακείας.

Ο 1ος Νόμος

«Πάντα και αναπόφευκτα ο καθένας από μας υποτιμά τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν».

Παραδεχτείτε το. Η μικρή φούσκα λογικής του μικρόκοσμού μας, που περιλαμβάνει έναν κλειστό κύκλο από συζητήσιμα άτομα κάποιας αντίληψης, κάθε μέρα μικραίνει όλο και περισσότερο. Γιατί σε ένα τυχαίο κοινωνικό σύνολο με πεπερασμένο αριθμό ανθρώπων, οποιοδήποτε αυθαίρετο ποσοστό θεωρήσουμε εμείς ότι είναι ηλίθιο, η πραγματικότητα θα μας προσθέτει συνεχώς ένα ποσοστό παραπάνω.

Ο 2ος Νόμος

«Η πιθανότητα να είναι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ηλίθιο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του ίδιου προσώπου».

Η κοινωνία, και κατ’ ακολουθία η ζωή θα ήταν πολύ πιο όμορφη και βολική αν κάποια επίκτητα χαρακτηριστικά εξάλειφαν την βλακεία. Η πραγματικότητα όμως έχει άλλη άποψη. Δεν έχει σημασία αν κάποιος έχει 10 πτυχία, ή κατέχει υψηλή θέση ευθύνης ή IQ 200. Επίσης δεν έχει σημασία η οικονομική κατάστασή του, η φυλή του ή ο σεξουαλικός προσανατολισμός του. Η βλακεία είναι μία equal opportunities έννοια και δεν κάνει τέτοιου είδους διακρίσεις.

Ο 3ος (και χρυσός) Νόμος

Επαναδιατυπώνεται για λόγους συνοχής:
«Ένα ηλίθιο άτομο είναι ένα πρόσωπο που προκαλεί ζημιά σε ένα άλλο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων χωρίς ταυτόχρονα να εξασφαλίζει κάποιο πλεονέκτημα για το ίδιο· πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο υφίσταται μίαν απώλεια».

Αυτός είναι και ο κανόνας που κάνει τη λεπτή διαφορά μεταξύ ενός βλάκα και ενός μη-βλάκα. Και φυσικά συνδέεται άμεσα με την ικανότητα αντίληψης της πραγματικότητας ενός ατόμου, αφού μέσω αυτής μπορεί να ρυθμίζει τις πράξεις του με τρόπο ώστε αυτές να αποφέρουν ταυτόχρονα εποικοδομητικά στοιχεία τόσο για αυτόν όσο και για τους γύρω του.

Άλλωστε, ο λόγος που ένας βλάκας γίνεται εκνευριστικός, δεν είναι τόσο για το γεγονός ότι μία πράξη του μπορεί να βλάπτει εμάς έμμεσα ή άμεσα, αλλά επειδή μπορούμε να δούμε πως από την ίδια πράξη βλάπτεται και ο ίδιος χωρίς να το καταλαβαίνει. Είναι το συναίσθημα που νοιώθεις όταν βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο με έναν βλάκα που επεξεργάζεται μία χειροβομβίδα, και ενώ του λες να μην τραβήξει την περόνη, αυτός για κάποιον αψυχολόγητο λόγο την τραβάει επίτηδες, χωρίς βέβαια να καταλαβαίνει σε τί χρησιμεύει η περόνη, και σε κοιτάει με το βλέμμα «Χα! Την τράβηξα». Ο εκνευρισμός που δημιουργεί η υποτίμηση μίας βλακώδους πράξης, είναι στην ουσία αυτός που μας οδηγεί και στον επόμενο Νόμο.

Ο 4ος Νόμος

«Τα μη ηλίθια άτομα υποτιμούν πάντα τη βλαπτική ενέργεια των ηλίθιων ατόμων. Ιδίως οι μη ηλίθιοι ξεχνούν διαρκώς ότι σε οποιαδήποτε στιγμή και τόπο και σε οποιαδήποτε περίσταση η συναναστροφή και/ή ο συγχρονισμός με ηλίθια άτομα αποδεικνύεται ασφαλώς ένα σοβαρότατο σφάλμα».

Η βλακεία είναι σαν τον παραλογισμό. Είναι απρόβλεπτη άρα ανίκητη. Όσο και αν θεωρεί κανείς ότι μπορεί να αποφύγει έναν βλάκα και τις πράξεις του, πλανάται οικτρά. Και αυτό το απρόβλεπτο είναι που συντελεί στην κορύφωση του προαναφερθέντος εκνευρισμού. Διότι, ο βλάκας όπως και ο παράλογος, δεν αντιμετωπίζονται με κανένα επίπεδο λογικής. Ο βλάκας αντιμετωπίζεται με περισσότερη βλακεία, αλλά αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της γενικότερης βλακείας στο όλο σύστημα, οπότε νικητής πάλι βγαίνει ο βλάκας.

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να κάνουμε μία μικρή ανάλυση για τον συσχετισμό τύπων ανθρώπων και πράξεών τους. Έστω ένα καρτεσιανό σύστημα αξόνων, πάνω στο οποίο τοποθετούμε τον Τάδε. Ο Χ άξονας μετράει το όφελος που εξασφαλίζει ο Τάδε από τη δράση του. Ο Υ άξονας μετράει το όφελος που εξασφαλίζει ένα άλλο άτομο ή ομάδα ατόμων ως συνέπεια της ίδιας δράσης από τον Ταδε. Ας εξετάσουμε τις 4 περιπτώσεις όπως αυτές διαφαίνονται από το παρακάτω διάγραμμα.


Α: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία ο ίδιος δεν εξασφαλίζει κάποιο όφελος, αλλά εξασφαλίζουν όφελος οι άλλοι (αρνητικό Χ, θετικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως αμόρφωτος.

Β: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία και αυτός και οι άλλοι εξασφαλίζουν όφελος (θετικό Χ, θετικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως έξυπνος.

C: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία ούτε αυτός, ούτε οι άλλοι εξασφαλίζουν όφελος (αρνητικό Χ, αρνητικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως ηλίθιος.

D: Ο Τάδε κάνει μία πράξη από την οποία αυτός εξασφαλίζει κάποιο όφελος, αλλά εις βάρος του οφέλους των άλλων (θετικό Χ, αρνητικό Υ). Ο Τάδε με αυτή την πράξη συμπεριφέρεται ως κακοποιός.

Εξετάζοντας πλέον την ευημερία μίας ολόκληρης κοινωνίας με μία απλή μακροανάλυση του ανωτέρω διαγράμματος μπορούμε να δούμε ότι σε γενικές γραμμές η μεγαλύτερη πηγή δράσεων με κόστος για την ίδια την κοινωνία δεν προέρχεται από τον κακοποιό, όπως ίσως θα περίμενε κανείς. Έτσι, με ασφαλή τρόπο μπορούμε να καταλήξουμε στον τελευταίο και συμπερασματικό νόμο...

Ο 5ος Νόμος

«Το ηλίθιο άτομο είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος ανθρώπου που υπάρχει».

Με ένα μικρό παράρτημα: «Ο βλάκας είναι πιο επικίνδυνος από τον κακοποιό».

Για μία λεπτομερέστερη ανάλυση των 5 νόμων, με περισσότερες περιγραφές, διαγράμματα και παραδείγματα, θα συνιστούσα την ανάγνωση του αναφερόμενου βιβλίου.

Υστερόγραφο
Το γεγονός ότι αυτή η ανάρτηση δημοσιεύεται λίγες μόλις μέρες πριν τις επερχόμενες εκλογές δεν είναι καθόλου τυχαίο. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη ορισμένους από τους νικητές που θα προκύψουν.


* Carlo M. Cipolla, “Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας” (Allegro Ma Non Troppo), Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 1995, ISBN: 960-344-140-6

Δευτέρα 1 Νοεμβρίου 2010

Μη μου τα Προπύλαια τάραττε

Η σωστή λειτουργία ενός φιλελεύθερου δημοκρατικού Κράτους δεν κρίνεται μόνο από τα δικαιώματα και την ευημερία των πολιτών του, αλλά και από τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι μη-πολίτες του μέσα σε αυτό. Παρομοίως, τα χαρακτηριστικά ενός λαού που καμαρώνει για την φιλοξενία και την αλληλεγγύη του, κρίνονται στην πράξη και όχι μόνο στους κομπασμούς του.

Εδώ και δύο μήνες σχεδόν, στο κέντρο της Αθήνας συντελείται ένα γεγονός που δεν τιμάει ούτε το Κράτος, ούτε τον λαό αυτής της χώρας. Συγκεκριμένα, στα Προπύλαια βρίσκονται από την 1η Σεπτεμβρίου, 50 διαμαρτυρόμενοι Δημοκράτες Ιρανοί πολίτες οι οποίοι λαμβάνουν σταδιακά απορρίψεις για τη χορήγηση πολιτικού ασύλου. Με συνεχείς επιστολές προς το Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά και προσπάθειες ενημέρωσης του κόσμου, οι Ιρανοί πρόσφυγες προσπαθούν να αναδείξουν τους σοβαρούς λόγους που συντρέχουν για τη χορήγηση πολιτικού ασύλου. Οι λιθοβολισμοί, τα βασανιστήρια και οι θανατικές ποινές δεν σπανίζουν στο Ιράν, πόσο μάλλον για πολιτικούς αντιφρονούντες, άρα είναι δεδομένο ότι σε περίπτωση απέλασής τους στο Ιράν, θα έρθουν αντιμέτωποι με όλα τα προαναφερθέντα.

Στις 16 Οκτωβρίου, και μετά από ανεπιτυχείς εκκλήσεις προς το Υπουργείο Εσωτερικών, 25 Ιρανοί προχώρησαν σε απεργία πείνας, ενώ 7 από αυτούς έραψαν κυριολεκτικά τα στόματά τους. Από τότε η αδιαφορία του Κράτους παραμένει διαρκής, ενώ σημειώθηκαν και δύο επεισόδια που αποδεικνύουν τη συγκεκριμένη αδιαφορία. Συγκεκριμένα, υπήρξε περιστατικό όπου άνδρας της Δημοτικής Αστυνομίας χαστούκισε και απείλησε απεργό πείνας, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα εξεράγη εκρηκτικός μηχανισμός που εκτοξεύτηκε προς τις σκηνές των προσφύγων, παρά το γεγονός ότι στην περιοχή υπάρχουν σημαντικές αστυνομικές περιπολίες.




Την Παρασκευή 29 Οκτωβρίου, δύο από τους απεργούς πείνας διακομίστηκαν στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» λόγω της κατάστασής τους, ενώ οι μέχρι τώρα απαντήσεις του κ. Παπουτσή επί του θέματος θεωρούνται ασαφείς.

Ο Ντοστογιέφκσι είχε γράψει: «Μία κοινωνία πρέπει να κρίνεται, όχι βάσει του πως φέρεται στους εξέχοντες πολίτες της, αλλά βάσει του πως φέρεται στους κακοποιούς της». Για να προεκτείνουμε αυτό το σκεπτικό και στη σημερινή εποχή, μία κοινωνία πρέπει να κρίνεται γενικά βάσει του πως φέρεται στις μειονότητές της. Γιατί στην τελική, εκεί είναι η ουσία του κατά πόσο βαθιά έχει ριζώσει μέσα στη συνείδηση της κοινωνίας η έννοια της ισονομίας, της αλληλεγγύης, και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Στους τύπους, τα νομικά τερτίπια και το φαίνεσθαι, μία δημοκρατική χώρα μπορεί να είναι άψογη στην αλληλεγγύη που δείχνει στις μειονότητές της. Όταν όμως στην πράξη, η αλληλεγγύη αυτή εκφράζεται μόνο από ελάχιστες, μεμονωμένες, αυτόβουλες οργανώσεις και όχι από το επίσημο Κράτος, ή την λαϊκή βούληση, τότε υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μπροστά.

Προς το παρόν η πραγματική ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη να χαζεύει την προεκλογική αρένα και το ντέρμπι Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού. Ας αφήσουμε τους Ιρανούς στη δυστυχία τους…


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...